Tarih, kültür, sanat konuşulan bir kitabevinde büyüyen biri mühendis, biri arkeolog, biri işletmeci, biri tasarımcı dört kardeş, 20 yıl sonra bir Kütahya projesinde buluştu.
Yazılımcı Abdullah Reha Nazlı, okuma sistemi (2013), kitabevi (2014), okuma bahçesi (2015) ve yayınevi kurdu (2020). Bu arada çağ değişimi, mühendislik, eğitim ve psikoloji gibi konular üzerine altı kitap yazdı.
Arkeolog Ensar Bekir Nazlı, yıllardır kişisel merak nedeniyle Kütahya üzerine gönüllü tarih araştırmaları yürütmekte idi (2015-2020)
Abdullah Reha Nazlı bir gün Ensar Bekir Nazlı’nın iştahla anlattığı Germiyanoğlu dönemi Kütahya’sında geçen bir çocuk kitabı hayal etti. Ensar Bekir Nazlı tarafından “Kütahya 1413” isimli kitap serisinin ilk kitabı yayınlandı (2021)
Kitabın resimlerini çizmek için 3D modeller hazırlayan Abdullah Reha Nazlı, çizimleri yapmak için Kütahya’yı araştırdıkça harika içeriklere rastladı. Kitabın sonraki ciltleri için Germiyan dönemindeki tüm Kütahya’yı çizme fikri olgunlaşırken, sonradan Kütahya’nın tüm tarih katmanlarını çizme fikri yerleşti.
Abdullah Reha Nazlı, ilk 6 ay yalnız çalıştı. SketchUp tasarımları, tarih araştırmaları, UnReal Engine teknolojisi ile tanışmasını sağlayan yoğun bir AR-GE süreci geçirdi ve ne yapmak gerektiği ilhamını pekiştirdi. Bunda 20 yıl önce kitapçıda duyup hayal ettikleri ile bunca sene kenarda bekleyen sanat tutkusu etkili oldu.
Projeye sonradan Ceren Alaz, 3D tasarımcı olarak dahil oldu ve Abdullah Reha Nazlı’nın başka konulara yoğunlaşırken onun düzenli olarak tasarımları göndermesi sayesinde proje başlangıç kıvılcımına atılan kömür gibi güçlü yanan bir ateşe dönüştü. Ceren Alaz şuana kadarki çizimlerin %70’ini gerçekleştirdi. Abdullah Reha Nazlı ve Sena Nazlı da dahil yüzlerce tarihi yapı, konaklar, çeşmeler modellenmektedir.
Çalışmaların paylaşımlarının yapıldığı sayfaya attığı yorumlarla tanışılan Tarih bölümü öğrencisi İsmail Germiyanoğlu, projeye tarih danışmanı olarak dahil oldu. Proje için yüzlerce kitaplık Kütahya arşivi oluşturuldu. Binlerce eski fotoğraf toplandı. Tüm Yakuoğlu resimleri tarandı. Makaleler çalışıldı. Abdullah Reha Nazlı ve İsmail Germiyanoğlu’nun her gün tarih toplantıları kesintisiz olarak 1,5 yıldır sürdürülmektedir.
Bu sırada oyun, çizgi film konusunda AR-GE çalışmaları sürdürülürken Artırılmış Gerçeklik gibi çalışmalar denendi.
Ayrıca paylaşımların başlaması üzerine Kütahyalının yerli ahalisinin yorumları ve katkıları başlamıştır. Murat Şevki Şahin, Hakan Özkul ve Vedat Arslan, kişisel eski Kütahya fotoğrafları arşivleri ile destek olmuştur. Unutulmak üzere olan içerikler bir yandan çeşitli sitelerde arşivlenmeye başlanmıştır.
Tüm çalışmalar Ömer Faruk Nazlı tarafından işletilmekte olan NK Sahaf tarafından finanse edilmektedir. Projenin kaynak ya da sponsor bulup bulamayacağı belirsiz olarak gönüllü olarak devam etmektedir.
______
1970’te, çocuk yaşta kitabevine giren 1995’te Üniversite Kitabevi’ni kuran, mücellit ve sahaf İbrahim Nazlı, aynı zamanda bir yayınevi kurmuştu. “Bir Zamanlar Kütahya” isminde bir kitapta internetin olmadığı yıllarda eski Kütahya fotoğraflarını derlemek gibi çalışmaları olmuştu.
Kitabevine Kütahyalılar, üniversite hocaları, yazarlar, okurlar, sanatçılar gelirdi. Buradaki muhabbetler İbrahim Nazlı’nın çocuklarında tesir oluşturmuştur. Kütahya’dan bağımsız, hayat gündemleriyle ve kendini geliştirmekle geçen yılların ardından tüm şartlar olgunlaştığında bir ilhamla proje başlamıştır.