Kütahyalı girişimci ve yazar Abdullah Reha Nazlı, KÜTOPYA projesi ile kaybolmak üzere olan Kütahya bilgilerini derleyip toplayıp gelecek kuşakların ulaşabileceği şekilde arşivlediklerini ve bugün gerekli görülmese bile gelecekte çok önemli olacağını söyledi. Kütahya üzerine yazılmış çoğu eserin yavaş yavaş sahaflarda bile bulunmadığını, fotoğrafların giderek kaybolduğunu, yer isimlerinin unutulduğunu, eski Kütahya’yı hatırlayanları kaybettiklerini bildiren Nazlı, Kütahya için bu projeyi yapma şansı olan son nesil olduklarını ve içerikler bir kez korunduktan sonra her zaman daha iyi projeler için kullanılabileceğini belirtti.
Kütahyalı önemli insanların, yazarların, araştırmacıların ziyaret ettiği bir kitapçıda büyüdüğünü söyleyen Nazlı, sanat ve kültür için yapılmış her şeyin değerinin bir sonraki nesilde anlaşıldığını gördüğünü belirtti. Nazlı: ‘Bir çalışmada kullanacağı bir bilgiyi içeren bir sahaf eserini bazen yıllarca arayan insanlar görürdüm. Bir sanatçının rahmetli olduktan sonra basılmış bir eseri geldiğinde kitabevinde üzerine saatlerce konuşulur ve artık kendisiyle sohbet edilemeyeceği için hayıflanılırdı. Her zaman kültürel çalışmalara ancak gelecekte fakat geçmişe yönelik kıymet verme alışkanlığımız olduğunu çocukken öğrendim’
Abdullah Reha Nazlı, bir mühendis, bir arkeolog, bir tarihçi, iki tasarımcı ile birlikte giriştikleri projede iki yıldır gönüllü olarak çalıştıklarını, bir gün Kütahya için yapılacak önemli kültürel geri kazanımlar gerektiğinde en kolay ve derli toplu ulaşılabilir proje ve arşivleri ortaya çıkardıklarını belirtti. Nazlı ayrıca arşivleme ve derleme bittiğinde, projelerinin oyun ve çizgi film gibi bu çağın işlevsel araçlarına dönüşeceğini bildirdi.
İnternetin yarattığı bilgi kalabalığının da etkisiyle kitapların arşivlemedeki öneminin unutulması sonucu 5 yıl önce rahatça bulunan eserlerin bile bugün neredeyse kaybolduğunu söyleyen Nazlı, her zaman el altında olacakmış gibi önemsenmeyen içeriklerin çoğuna kendilerinin proje için bile zor ulaştıklarını belirtti. Bu sebeple kendileri Kütahya için arşivler oluşturmazsa gelecek nesillerin istese dahi çoğu bilgiye ulaşamayacaklarını düşünerek projeye devam ettiklerini bildirdi.
Nazlı, değişen yer isimleri, yıkılan binalar, bozulan sokak yapıları nedeniyle kendilerinin 20 yıl önceye kadar sorulduğunda herkesin göstereceği bir yeri bile bugün bulmakta zorlandıklarını, gelecek nesillerin muhtemelen bugün en klasik yerleri bile hatırlayan kimsenin kalmadığı bir dönemde yaşayacaklarını aktardı. Bazı dönemler o güne kadar birikmiş bilgi birikimini derleyip toplayan birileri ortaya çıkmadığında o bilgilerin kesintiye uğrayıp kaybolduğunu, kendilerine biçtikleri amacın bu kesintinin yaşanmaması olduğunu belirtti.
Abdullah Reha Nazlı, Kütahya’nın tarihi açıdan Anadolu’daki en önemli on şehirden biri olmasına rağmen, tarihi belgeleme ve arşivleme açısından kesintiler yaşadığı için eski önemini yitirmiş bir şehir olduğunu belirtti. İsmail Hakkı Uzunçarşılı’nun tarih derlemesi, Ahmet Yakupoğlu’nun resimleri ve birkaç önemli kişinin büyük çabaları dışında çok çok az içeriğe sahip bir şehir olan Kütahya’nın geri kalmışlığının kendi kültürüne sahip çıkmamaktan kaynaklı olduğunu düşündüğünü söyledi.
İHA, 09.05.2023
Leave a Reply