KÜTOPYA, 2021 yılında Abdullah Reha Nazlı tarafından başlanmış bir ütopik Kütahya simülasyonudur. Projeye ertesi sene bir arkeolog, bir tarihçi, bir 3D tasarımcı dahil olmuştur. Proje için Kütahya üzerine yazılmış tüm eserler, fotoğraflar, belgeler çalışılmaktadır. Gönüllü sürdürülen proje kaybolmakta olan kültürü de halktan gelen görüşlerle derlemektedir. KÜTOPYA simülasyonu kullanılarak belgeseller üretilmekte, Kütahya tarihi ve kültürü üzerine bugüne kadarki en büyük arşiv oluşturulmaktadır. Projenin ürettiği grafikler, fotoğraflar, haritalar, videolar internette yayınlanmaya devam etmektedir. 16 kilometrekare alanda tek proje dosyası ile sürdülen KÜTOPYA, pek çok yönden “özgün” ve “benzersiz” olarak gösterilmektedir. Proje tarihi değil ütopik olduğundan kendi içinde tanımlı bir eserdir. Alametifarikası, alternatif tarihi güzegahlar arasından tercih yapmasıdır. Proje bugüne kadar sanat tarihçileri başta olmak üzere pek çok güzel yorum almıştır. Bazı kaybolmak üzere olan konuları delillendirerek arşivlemiş ve gündeme gelmesini sağlamıştır. Projede 2024 Şubat itibariyle Kütahya’nın %85’lik bir bölgesinin araştırılması, %55’lik bir bölgesinin tasarımı tamamlanmıştır.
Kütahya’daki tarihi öneme sahip yapıların tamamı yer alır.
Bugüne kalıntıları ulaşmış veya hiçbir şey ulaşmamış eserler tam haliyle referans alınarak ya da kurgulanarak modellenmiş halleriyle bulunurlar.
Kütahya’nın doğası aynen KÜTOPYA’da yer alır. Tüm akarsular, çaylar, pınarlar akmaktadır. Tüm ağaçlar, çayırlar olduğu haliyle bulunmaktadır.
Bugün nasıl göründüğünden bağımsız, korunmuş olması gereken tüm eserler korunmuş olsa gözükeceği haliyle yer alırlar.
Batıda Böcü deresi, doğuda Şembel deresi, kuzeyde Felent çayı ve güneyde Yellice Dağı sınırlardır. 16 kilometrekareden fazla bir alanı kapsamaktadır.
KÜTOPYA, Kütahya’nın ideal güzelliğine en yakın olduğu 1905 tarihli yılı temel almaktadır. Ancak tamamen bu tarihi yansıtmaz. Ütopik tercihlerle her bölge ya da yapının en güzel olduğu dönem örnek alınır.
Ahmet Yakupoğlu resimleri, proje için büyük bir klavuzdur. Yakupoğlu, Kütahya tarihinde bozulmanın en şiddetli yaşandığı ilk dönemi resmetmiştir. Onun resimlerinde görülen ilk kayıplar KÜTOPYA’da yoktur.
Tarihçiler, delil olmadan bir şey söylemekte çekinse de KÜTOPYA kurgulamaktan çekinmez. Mantık yürütülebilir, önceki veya sonraki dönemler referans alınabilir, halk arasında bugüne dek ulaşmış söylentiler KÜTOPYA’ya eklenebilir.
Eski fotoğraflar referans alınır ancak çoğu fotoğraftan önceki bir dönemde daha ideal bir dönem olabileceği için tamamen kopyalanmaz.
Eski gravürler ve tarih kitaplarında yazanlar ciddiye alınır. Her detay mutlaka eklenmeye çalışılır.
Eski fotoğraflar ve resimler arasında farklı dönemler arası çelişkiler bulunduğunda tercih yapılır ve biri seçilir.
Tarihi hiç fotoğraf olmayan bölgelerde bugünkü yapılar referans alındığı olur. Bu yapılar Kütahya’nın neresinde olunduğu hissi yaşatmak açısından işlevseldir. Ancak sadece estetik tasarımı bulunan yapılar eklenir.
1905 tarihten sonra bazı konak ve evler dışında hiç tarihi simge yoktur, iki tanesi hariç; Çinili Cami ve Ziraat Bankası.
2 yıldır genel resmi ortaya çıkarmaya odaklanılmıştır. Ömür boyu sürecek projede daha spesifik detaylara inilecektir.
Proje, Kütahya’nın farklı tarihi dönemlerinin modelleneceği ve tarihsel tutarlılık içerecek gelecek projeler için altyapı oluşturmaktadır.
KÜTOPYA için modellenen yapılar gelecek proje ve teknolojilerde kullanılabilir şekilde arşivlenmektedir. Tüm Kütahya’nın tarihi değerleri her gün kaybolmakta ancak KÜTOPYA her gün zenginleşmektedir.
Proje sanatın bir şehir için işlevine örnek teşkil etmektedir.
Yakupoğlu’nun 1950’lerde Kütahya’nın hızla bozulmasına karşın bir kaçış yolu olarak Kütahya’yı rengarenk resmetmesi gibi, KÜTOPYA da 2020’lerde Kütahya’nın hızla tarihi, kültürel ve doğal kaybına karşı ideal halinin korunmasını amaçlamaktadır.
KÜTOPYA, şehirlerin bir ömürde yavaş yavaş değişmesi sayesinde insanların şehirle bağ kurabileceğine inanır. Sürekli değişim nedeniyle her şeyin sürekli değişebilir olmasına bir tepkidir. Kütahya’nın kimse tarafından değiştirilemeyecek bir sanal yansımasıdır.
KÜTOPYA, Kütahyalıların çoktan unuttuğu çarpıcı detayların normalleşmesini sağlamak için yola çıkmıştır ve amacına ulaşmaya başlamıştır.
KÜTOPYA; çağı takip etmeye, teknolojiye, hep ilerlemeye dosttur. Modernizme, standartlaşmaya, betonlaşmaya, işlev için estetiğin, estetik için işlevin feda edilmesine karşıdır.
